Предлагаем вниманию читателей оценки прошедшего саммита Шанхайской организации сотрудничества.
Полина Шиманская, журналист, блогер, член Общественного совета Алматы:
— Все новости сегодня в Астане, даже мои далекие от политики друзья с гордостью шлют фото своей дочери в толпе детей в одинаковой белых костюмчиках, встречающей высоких гостей в аэропорту. За эти дни столица приняла более 10 тысяч гостей, среди них только моих коллег 700 человек.
12 глав государств-членов ШОС едва вмещаются на одном фото. Мировые СМИ прикованы к тому, что происходит сегодня во Дворце мира и согласия. Подмигивающий Александр Лукашенко, Гурбангулы Бердымухамедов с белыми розами, Путин с Си Цзиньпином. Это заголовки мировых СМИ.
Еще бы, ШОС сегодня, по сути, 3,5 миллиарда человек, это половина населения земли. Но эта организация не военная, как подчеркивают постоянно ее члены, а добрососедская, экономическая и культурная. Тема встречи — «Укрепление многостороннего диалога – стремление к устойчивому миру и развитию», как никогда важна сегодня, когда воюют между собой РФ и Украина, Израиль и Палестина, Иран и Израиль.
У Казахстана, который уже называют островком спокойствия, опыт политического политического модераторства и примирительства уже есть. Приехавший на заседание Генсек ООН Антониу Гутерриш это подтвердил, назвав Казахстан «строителем мостов», посланником мира, посредником в деле объединения.
Пока мы председательствовали, даже предложили инициативу «О мировом единстве за справедливый мир и согласие», документ предполагает недопущение геополитического разлома между Востоком и Западом.
Всего Казахстан за этот год провел более 100 мероприятий по развитию стабильности в мировой политики, а на саммите планируют принять около 24 важных документов. Главным из которых станет Астанинская декларация о позиции ШОС по актуальным международным и региональным вопросам. Ее тон — «горячая экономика, холодная политика», Казахстан в этой связи предложил создать Инвестиционный фонд ШОС и базы экономических преференций.
Казбек Майгельдинов, политолог, член Национального курултая при президенте РК, член Общественной палаты мажилиса:
— Қанша уақыт бойы күтіп жүрген ШЫҰ саммиті өтті. Қазақстан ұйымға бір жыл төрағалық етіп, енді міне бүгін соның қорытындысын шығарды. Саммитке әлемнің жер-жерінен мемлекет басшылары мен халықаралық ұйым өкілдері келген екен. Оның үстіне бүгін Беларусь ұйымға мүше атанды. Бастапқыда Шанхай бестігі ретінде құрылған ұйымға Беларусь қосылып, ондыққа айналды.
Жалпы, бүгінгі өтіп жатқан іс-шараның маңызы зор. Аталмыш ұйым бір кездері Еуразия аймағындағы ынтымақтастықты нығайту үшін құрылған болатын. Ал қазір әлем терроризм, экстремизм, киберқауіптер пен климаттың өзгеруі сияқты түрлі қауіптердің алдында тұрған кезде, ШЫҰ рөлі күн санап артып келеді.
Сонымен бүгінгі күн Қ. Тоқаевтың қатысумен өткен ШЫҰ-ға мүше мемлекеттер басшылары кеңесінің отырысынан басталды. Отырыста сөз сөйлеген басшымыз бүгінде Шанхай ынтымақтастық ұйымы достық, тату көршілік, теңқұқықтық пен өзара қолдаудың, яғни «шанхай рухы» негізінде жұмыс істейтін мемлекетаралық қатынастардың тиімді тетігіне айналғанын атап өтті.
Былтырдан бастап ұйымға төрағалық еткен уақыт аралығында түрлі деңгейде 150-ге жуық іс-шара, соның ішінде цифрлық даму, туризм, энергетика, бизнес салаларында форумдар мен ШЫҰ жастар кеңесі өткізілді. Бұл жайлы да Қ. Тоқаев мәлімдеді. Ары қарай өз сөзінде түрлі іс-шаралардың нәтижесінде ШЫҰ кеңістігіндегі сауда-экономикалық ынтымақтастық қарқынды дамып келе жатқанына тоқталды.
Жалпы, Тоқаев Қазақстан ШЫҰ төрағасы ретінде алдыңғы саммитте айтылған барлық мақсат-міндетті толығымен орындағанын айтты. Сондай-ақ Президент еліміздің бастамаларын жүзеге асыруға қолдау көрсетіп, белсенді атсалысқаны үшін барлық мемлекетке шынайы ризашылығын білдірді.
Әрине, Президент қауіпсіздік саласындағы өзара сенім мен ынтымақтастықты нығайтуды бірінші маңызды бағыт екенін де назардан тыс қалдырған жоқ.
«Қазіргі күрделі ахуал – негізінен халықаралық қатынастар жүйесіндегі дағдарыс салдары. Осы ретте халықаралық құқықтың кемшін тұстарын түзеп, геосаяси тұрғыдан жікке бөлінуге жол бермеу мақсатымен, түптеп келгенде, жаһандық ауқымдағы бейбітшілік пен қауіпсіздікті нығайту үшін ШЫҰ өзінің тұрақтандырушы және жасампаздық рөлін күшейтуге тиіс» деп ШЫҰ-ның әлем елдеріндегі тұрақтылыққа ықпал ете алатынына басымдық берген екен.
Отырыста қатысушы елдер үшін ғана емес, жалпы, әлем елдері үшін маңызды тақырыптар қозғалған екен. Осындай аймақтық іс-шаралардың өтуі маңызды, себебі бұл тек басшылардың кездесуі ғана емес, пікір алмасып, маңызды шешімдер қабылданатын алаң.
Фото из открытых источников